Rioolwaterzuivering Zandpad.

De stad Utrecht kreeg pas laat riolering. Tot na de Tweede Wereldoorlog werd er geloosd op grachten en vaarten, of in beerputten en wisseltonnen. In 1939 werd besloten riolering aan te leggen, maar door de oorlog liet de uitvoering op zich wachten. Eind jaren ’50 startte een rioolwaterzuivering aan het Zandpad. Die  rioolwaterzuivering heeft in zijn ruim 50 jarig bestaan niet alleen rioolwater gezuiverd, maar ook biogas opgewekt uit rioolslib, een restproduct van de rioolwaterzuivering. 

Midden jaren’50 moesten de hoveniers die grond hadden tussen de Loevenhoutsedijk en het Jodenkerkhof ruim baan maken voor de bouw van een rioolwaterzuivering. Voor dat begonnen werd met de bouw werden rijpaden voor het werkverkeer aangelegd met afval uit de smeltovens van staalfabriek Demka, dat was gelegen aan de Amsterdamsestraatweg. Het afval werd dagelijks aangeleverd in kleine kiepwagens. Mijn vriendje en ik hadden al gauw door dat daar grote stukken ijzer in zaten. Het afval was vaak nog warm, maar dat onthield ons er niet van het ijzer er uit te peuteren. We brachten het ijzer met ons eigen gemaakte karretje bij schroothandel Bons aan het Zandpad en kregen daar 12 cent de kilo voor. Een mooi zakcentje voor die tijd.

Vanaf het moment dat de eerste paal de grond in ging werd het terrein bewaakt door een opzichter, die daar in een woonwagen woonde. Maar dat verhinderde ons niet het terrein te betreden en als speelplaats te gebruiken. Toen de beluchtingstanks gereed waren, werden die vol water gezet. Tot de tanks in werking werden gesteld, gingen we daar bijna dagelijks zwemmen. Toen de rioolwaterzuiveringsinstallatie gereed was werd de westelijke stadshelft daarop aangesloten. De riolering in de oostelijke helft in de jaren zestig. De binnenstad moest nog even wachten, het stadhuis kreeg pas in de jaren negentig een rioolaansluiting. 

In 2016 werd begonnen met het vernieuwen van de rioolwaterzuivering. Onderdelen van de installatie waren versleten en aan vervanging toe en het schoongemaakte water zou in de nabije toekomst niet meer aan de vereiste normen voldoen. De nieuwe installatie is gebouwd naast de oude en was in 2020 gereed.

De nieuwe zuivering gaat het werk van de oude zuivering volledig overnemen. Dagelijks werkten zo’n 150 mensen aan de nieuwe zuivering. Zij hebben tien kilometer aan buizen gelegd en 1 kilometer aan prefabwanden geplaatst. In de installatie worden  600 meet- en regelinstrumenten geplaatst. Terwijl de nieuwe installatie groeit, blijft aan de andere kant van het terrein de oude zuivering 75 miljoen liter rioolwater zuiveren. De nieuwe installatie werkt via een ultramodern systeem, verbruikt minder energie, verspreidt minder geur, kan meer water zuiveren en heeft schoner water als eindresultaat.